معرفی نرم افزارهای حرفه‌ای مبتنی بر مکان برای آندرویید

از این پس قرار است به کمک یکی از متخصصان و کارشناسان فعال در حوزه نرم افزارهای تلفن همراه، اپلیکیشن‌های مبتنی بر سیستم عامل آندرویید را برای کاربران ایرانی به صورت حرفه‌ای ارزیابی و معرفی کنیم.
محمدباقر میرزایی –
در سری اول این دسته از مقالات، نرم افزارهای مبتنی بر مکان را به خوانندگان عزیز معرفی و مزایای و معایب آنها را به صورت حرفه ای بررسی کنیم.
بخش اول
اپلیکیشن های مبتنی بر مکان:
امروزه با افزایش روز افزون استفاده از تلفن همراه، تبلت ها، فبلت ها، ساعت های مچی هوشمند و غیره گرایش و تمایل به بکارگیری نرم افزارهای مبتنی بر مکان در کنار سایر کاربردهای یک دستگاه ارتباطی هوشمند در میان کاربران جایگاه ویژه ای یافته است بطوری که پیش بینی می شود در آینده نزدیک همزیستی با افزونه های مکانی هوشمند پدیده نوظهور دنیای ارتباطات باشند.
بنابر همین رسالت اشخاص حقیقی و حقوقی زیادی اقدام به طراحی و تولید اپلیکیشن هایی کرده اند که در بستر ارتباطات ماهواره ایی و حتی شبکه های محلی کاربرد دارند. نظر به اهمیت استفاده از تکنولوژی یاد شده در دستگاه های کوچک دستی (Handset) شامل موبایل، تبلت، فبلت و حتی  ساعت های مچی، رادیو پخش خودروها و غیره در این مقاله  کوتاه ابتدا تحلیلی به پرکاربردترین آنها خواهیم داشت یعنی نرم افزارهایی که عموم مردم آن را به عنوان نقشه آفلاین جی پی اس می‌شناسند و در نوشته های آتی تحلیل نحوه کاربرد و انتخاب سایر اپلیکیشن های حرفه‌ای مبتنی بر مکان را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
محیط کاربری فوق العاده، متن باز بودن اپلیکیشن ها (open source) و قابلیت بی مانند ارتباط با پورت های سخت افزاری دستگاه در سیستم عامل آندرویید ازجمله مزایای این سیستم عامل بود که توانست تنها در عرض دو سال کلیه رقیب های غول تولید کننده موبایل در دنیا از جمله شرکت مغرور نوکیا را زمین گیر و تسلیم به استفاده از این تکنولوژی  کند. تعدد و تنوع اپلیکیشن های مبتنی بر مکان قدرت  انتخاب کاربران را برای استفاده کمی سخت کرده است در اینجا قرار است برخی از قابلیت ها و شرایط موثر در انتخاب و استفاده از انواع  نرم افزارهای مکان یاب مختصر توضیح داده می شود.
 
نرم افزارهای رهیاب:
عموما با تجهیز به نقشه های به روز مناطق مختلف دنیا کاربر را در جهت پیدا کردن مسیر جغرافیایی یا مطالعه و مشاهده نقشه ها یاری می دهند. به نحوی که با نصب اینگونه اپلیکیشن ها بر روی دستگاه آندروییدی شما این نرم افزار با کمک از سیستم داخلی جی پی اس دستگاه به ماهواره های مخصوص این امر متصل شده و موقعیت دقیق (مختصات جغرافیایی منحصر به فرد هرنقطه) مکان شما را پیدا و نمایش داده و سپس با تطبیق این مختصات جغرافیایی با نقشه های از پیش تهیه شده سازگار با اپلیکیشن مکان مورد نظر قابل نمایش در نقشه خواهد بود. به عبارت دیگر نقشه های مورد نیاز بوسیله نرم افزارهای قدرتمند ساخت نقشه تولید می شوند که در آن هر نقطه یا موقعیت از نقشه در راستای محورهای مختصات x,y (افقی و عمود بر صفحه) یک مختصات منحصر بفرد تعریف می شود که با همان مختصات عددی واقعی محاسبه شده توسط جی پی اس داخلی دستگاه و ماهواره مطابقت دارد.
لازم به توضیح است که پیدا کردن موقعیت مکانی با استفاده از شبکه های محلی موبایل نیز امکان پذیر است اما با تقریب خطای بیشتر که گاها از کاربر اجازه استفاده از شبکه موبایل برای کمک به یافتن موقعیت پرسیده می شود.
–          قبل از هرچیزی لازم است شما یک دستگاه (گوشی یا تبلت) آندروییدی در اختیار داشته باشید.
–          قدرت و سرعت پردازنده (Processor) سخت افزاری دستگاه شما عامل موثری در انتخاب و استفاده از این گونه اپلیکیشن ها می باشد به گونه ایی سعی کنید برای دستگاه های اندروییدی تان نرم افزاری متناسب با قدرت پردازنده ایی دستگاه انتخاب کنید(معمولا دستگاه های با سرعت پردازشگر بالای ۵۰۰مگاهرتز قابلیت بهتری برای نصب و استفاده از این گونه اپلیکیشن ها را دارا هستند)
–          ورژن آندرویید نصب شده روی دستگاه در نحوه پردازش و نمایش موقعیت مکانی موثر است (عموما دستگاه های تولید شده در سال های اخیر مجهز به سیستم عامل اندرویید بالای۲.۰.۱ هستند و از سال ۲۰۱۲ آندرویید ۴ موسوم به ساندویج رواج پیدا کرد که دارای امکانات خوبی برای انواع اپلیکیشن های مبتنی بر مکان است)
–          مجهز بودن دستگاه آندروییدی به قابلیت سخت افزاری  GPSاز ملزومات پیش نیاز استفاده از اپلیکیشن های مکان یاب است. نظر به اینکه چیپ ست جی پی اس معمولا از تکنولوژی ساخت بالایی برخوردار است به همین دلیل تعبیه آن در گوشی و تبلت های آندروییدی مستلزم هزینه بیشتری است. از این رو معمولا فقط دستگاه های برند های معتبر و از نوع اصلی دارای این قابلیت است برای مشاهده این امکان در گوشی و یا تبلت خود می توانید به آدرس ” Menu>Setting>Location” در منوی تنظیمات مراجعه کنید، اگر گزینه  “Use GPS satellites” یا “استفاده از ماهوراه” برای مکان وجود داشت، احتمال تعبیه این تکنولوژی در دستگاه شما بسیار زیاد است. البته بدین منظور برخی از دستگاه های درجه کیفی ۴ و ۵ تولید چین تست شده اند که به رغم وجود گزینه یادشده، از این امکان بی بهره بوده اند. فلذا پیشنهاد می شود که اگر استفاده از قابلیت های مکانی و حتی شبکه ایی کاربردی برایتان اهمیت دارد حتما با کمی هزینه بالاتر در میان برندهای معتبر یک دستگاه را برای خرید انتخاب کنید.
–          حافظه داخلی (Internal Memory) نیز عامل مو ثری بر نحوه کارکرد و کاربرد این نرم افزارها است که درصورت پایین بودن حجم حافظه داخلی ، دستگاه تان را برای نصب در حافظه خارجی تنظیم کنید.
–          حافظه خارجی (External Memory) یا همان کارت حافظه رم که باید برای نصب نرم افزارهای مختلف دارای حجم خالی قابل قبولی باشد- نرم افزارهای کاربردی مبتنی بر مکان آندروییدی معمولا حجمی مابین ۱۰۰کیلو بایت تا یک گیگابایت از حافظه را اشغال می کنند.
–          روت بودن دستگاه آندروییدی (Root Access) که عموما واژه ای نا آشنا برای اکثر کاربران است و در واقع روت بودن دستگاه یا دسترسی به روت دستگاه آندروییدی به حالتی اطلاق می شود که امکان دسترسی و ویرایش فایل های سیستمی فراهم شده باشد و در حالت عادی این امکان برای گوشی و تبلت ها بدون طی مراحل مربوطه امکان پذیر نیست. بدین معنا که با استفاده از روش ها و دستکاری های خاص هر دستگاه می توان به این قابلیت دستگاه دسترسی پیدا کرد(Administrator) . توجه شود که روت کردن دستگاه باعث از بین رفتن گارانتی دستگاه آندروییدی می شود و این عمل بنا به دلیل وجود ریسک های مختلف باید توسط متخصص مربوطه انجام شود.
روت بودن دستگاه آندروییدی شما عموما سرعت و کیفیت اپلیکیشن های کاربردی را افزایش می دهد و حتی گاها برخی از اپلیکیشن ها فقط بر روی دستگاه های روت شده نصب می شوند. فلذا پیشنهاد می شود اگر از آن دسته از کاربرانی هستید که از اپلیکیشن های کاربردی استفاده می کنید حتما دستگاه خود را با رعایت استانداردهای حین روت در شرایط دسترسی به روت تجربه کنید و از قابلیت های افزوده شده به آن لذت ببرید!
–          ابعاد و رزولیشن صفحه نمایش دستگاه شما نیز می تواند شما را در انتخاب یک نرم افزار مکانیاب حرفه ایی یاری دهد.
–          قابلیت نوع لمس و تماس صفحه نمایش دستگاه نیز می تواند عامل موثری واقع شود به گونه ای که قابلیت های جالب برخی از نرم افزارها بر اساس نحوه تاچ صفحه نمایش دستگاه کاربر طراحی می شوند. طبیعتا قابلیتMulti Touch  بودن Screen حالت ایده آل است.
–          نوع نیاز شما برای استفاده از اپلیکیشن های مکانی جزو مهمترین عوامل یک انتخاب خوب است. اگر نیاز شما به خواندن و مطالعه نقشه ها محدود می شود اصولا پیشنهاد می شود از اپلیکیشن نصبی استفاده نکنید برای این منظور شما می توانید از فایل های pdf و یا تصاویر با کیفیت بالایی از نقشه ها استفاده کنید که با هر بار کلیک و زوم روی آنها نقشه ها را می توان مشاهده کرد. این موضوع بدون نیاز به روشن بودن جی پی اس و وای فای یا اینترنت دستگاه شما از میزان مصرف باطری و دیتای شما صرفه جویی می نماید.   اما اگر قابلیت مکان یابی بر اساس موقعیت واقعی و مختصات جغرافیایی اهمیت داشته باشد، در جستجوی نرم افزار مربوطه باشید.
–          در میان اپلیکیشن های یاد شده، برخی امکانات بیشتری از جمله مسیریاب  با فرمان صوتی و یا جی پی اس سخنگو و غیره تولید شده اند و در نوع خود بدعتی گرانبها است که تا چند سال پیش  این تکنولوژی با صرف هزینه مالی چندین برابر همین دستگاه های امروزی با امکانات کمتر در دسترس بوده اند!
برخی از بهترین اپلیکیشن های آندروییدی نقشه یابی مبتنی بر مکان واقعی:

Sygic for Android
Navitel Navigator
Maverick
Map with Me

اکثریت نرم افزارهای حرفه ای نقشه مبتنی بر مکان کاربر دارای دو بخش عمده ی دیتا هستند که شامل فایل قابل نصب روی دستگاه آندروییدی (.apk)  و نقشه های مورد استفاده که گاها باید جداگانه تهیه، دانلود و یا آپدیت شوند.
برای این گونه نرم افزارها، معمولا پس از نصب فایل اپلیکیشن (.apk) پوشه ای با نام map  در مسیر نصب (internal memory  یا SD-card) تولید می شود که محل قرارگیری نقشه ها است و باید فایل های مربوط به نقشه ها را در آن مسیر قرار داد.
توجه شود که حتما پس از اتمام کار با اپلیکیشن مکانی، جی پی اس دستگاه غیرفعال شود در غیر این صورت مصرف باطری چند برابر افزایش پیدا می کند. به عبارتی فعالیت GPS دستگاه مستلزم استفاده حداکثری از تغذیه باطری دستگاه است.