برزخ مونتاژ بر سر راه تولید گوشی

فعالان صنعت تولید گوشی موبایل که پنج سالی است در برزخ انتخاب مونتاژ یا تولید دست و پنجه نرم می کنند، با نامگذاری تولید ملی حمایت از کار و سرمایه ایرانی در سال جدید، بار دیگر عزم خود را برای تولید گوشی وطنی جزم می کنند.
نود آی سی تی – بحث تولید گوشی تلفن همراه در کشور اواخر اردیبهشت سال ۸۵ مطرح شد و در پی اجرایی شدن آن، مسئولان وقت برای حمایت از این پروژه ملی تصمیم های گوناگونی از جمله افزایش تعرفه واردات این کالای ارتباطی و دیجیتالی اتخاذ کردند.
در پی اجرای این پروژه ملی طی چهار سال گذشته تعرفه گوشی موبایل از چهار به ۶۰ درصد رسید تا به موجب آن تولیدکنندگان بتوانند با شرایط مناسب به تولید و عرضه کالاهای ایرانی خود بپردازند.
بالا رفتن تعرفه واردات گوشی شرایط فعالیت برای واردات این کالا را توسط فعالان قانونی بسیار سخت کرد به طوریکه به دنبال عرضه آن در کشور قیمت این کالای ارتباطی و دیجیتالی به شدت افزایش یافت.
با واردات بی رویه گوشی موبایل توسط مراجع غیرقانونی، به مرور زمان بازار این کالای پرمصرف در اختیار فعالان غیرقانونی قرار گرفت و ادامه بالا ماندن تعرفه واردات گوشی تلفن همراه در سال های اخیر باعث شد تا بیشتر شرکت های واردکننده رسمی در کشور فعالیت خود را متوقف کنند.
موضوع تولید گوشی تلفن همراه در ایران از سه شرکت به نامهای کارخانجات مخابراتی ایران، کنسرسیوم سروش رسانه و شهرک های هوشمند و شرکت خدمات طلایی عماد با امضای تفاهمنامه ای با وزارت صنایع و معادن وقت و تعهد به تولید سالانه ۲ میلیون گوشی وطنی به فعالیت در این زمینه شروع شد اما متاسفانه برخی از این شرکت ها بعد از مدت کوتاهی نسبت به شکست در این پروژه اعتراف کردند و تنها شرکت نیمه هادی عماد به تولید گوشی های خود ادامه داد. پس از آن نیز شرکت ارتباط همراه اروند گویا و شرکت ابرا تهران به فعالیت در این بازار که گفته می شود سالانه بالغ بر ۱۸ میلیون گوشی در آن خرید و فروش می شوند، پرداختند.
به گزارش مهر،‌ شرکت های باقیمانده در زمینه تولید گوشی در کشور تا کنون نتوانسته اند به تعهدات سالانه ۲ میلیون گوشی پایبند باشند و به گفته مدیرعاملان شرکت های تولیدکننده از سال های گذشته تا کنون جمعا پنج میلیون دستگاه گوشی تلفن همراه ملی نیز تولید نشده است.
 
 
گوشی‌های ملی مونتاژی هستند
از تصمیم اجرایی شدن پروژه ملی تولید گوشی تا تولید و عرضه این گوشی ها در بازار کمتر از سه سال است که پای نمایش گوشی های داخلی در ویترین مغازه های خرید و فروش گوشی موبایل باز شده است.
“داوود طزری” یکی از فعالان بازار تلفن همراه در گفتگو با خبرنگار مهر درباره این گوشی ها می گوید: گوشی های ملی موجود در بازار ترکیبی از مونتاژ و تولید هستند و متاسفانه در تولید آنها از هیچ نوآوری و تکنولوژی خاصی که این گوشی ها را متمایز از سایر گوشی های خارجی در بازار کند، استفاده نشده است.
از سوی دیگر مدیرعامل شرکت خدمات طلایی عماد با اشاره به تایید مونتاژی بودن گوشی های تولید داخل به مهر گفت: مونتاژ گوشی موبایل ارتباطی به تولیدی نبودن آنها ندارد چرا که در سایر صنایع نیز ما همچنان شاهد مونتاژ قطعاتی هستیم که به نام تولید ایرانی به فروش می رسند.
ارسلان اصلانی مونتاژ گوشی موبایل را تنها مربوط به ایران ندانست و معتقد است که برندهای معتبر جهانی نیز تمامی قطعات لازم برای این وسیله ارتباطی را خود تولید نکرده و آنها را از سایر کارخانه ها خریداری می کنند.
وی تاکید کرد: صنعت تولید گوشیهای موبایل در ایران مونتاژ است و این صنعت هم همانند سایر صنایع با مونتاژ قطعات به تولید می پردازد.
 
تولید باید تولید واقعی باشد
برخلاف اظهارات مدیرعامل شرکت خدمات طلایی عماد، با تاکید بر اینکه مونتاژی بودن گوشی ها ربطی به داخلی بودن آن ندارد، برخی از کارشناسان معتقدند که تولیدی به معنای واقعی تولید است که تمامی قطعات آن نیز جز کالاهای ایرانی باشد.
 
شهرام بیگی یکی از کارشناسان حوزه بازار تلفن همراه در این باره معتقد است که تکیه همیشگی بر مونتاژ، سبب خروج ارز و ایجاد اشتغال مولد برای نیروهای کار کشورهای دیگر می شود و براین اساس بهتر است تولید در کشور به معنای واقعی صورت گیرد نه اینکه قطعات به طور کامل وارد و تنها در کشور به یکدیگر متصل شوند.
وی می گوید: اگرچه شروع تولید با مونتاژ می تواند برای تازه کاران صنعت گوشی موبایل سکوی پرتابی به سوی پیشرفت و توسعه در طراحی و تولید محصول باشد اما صنعتگران و تولیدکنندگان گوشی باید به جای رویکرد به CKD (قطعات به هم پیوسته) یا قطعات SKD ( قطعات منفصله)، رمز موفقیت و پیشرفت را در دستیابی به طراحی و تولید بدانند و تلاش کنند تا به هدف‌های بالا در این زمینه برسند؛ چرا که پرداختن به تولید، باعث پیشرفت در زمینه‌های پژوهش و تحقیق، تکنولوژی توسعه یافته و طراحی قطعات می‌شود.
سعید نخعی یک تولیدکننده دیگر گوشی در این باره می گوید: تولیدکنندگان داخلی می توانند با بکارگیری از نیروهای انسانی خلاق در زمینه طراحی و تولید گوشی در کشور به موفقیت های بسیاری دست پیدا کنند.
 
اشتغالزایی با تولید داخلی گوشی موبایل در کشور
وی بر این باور است که تولید یا مونتاژ گوشی تا کنون باعث اشتغال زایی بسیاری از نیروهای بیکار در سطح کشور شده و تولیدکنندگان توانسته اند با حداقل ترین تولیدات نیز گردش مالی مناسبی در سطح کشور ایجاد کنند اما برای موفقیت بیشتر در این زمینه باید به نوآوری در این صنعت روی آوریم.
 
افق نه چندان دور تولید ملی موبایل
به گزارش خبرنگار مهر،‌ با وجود فراز و نشیب های گوناگون برای صنعت گوشی تلفن همراه در کشور و مونتاژی نامیدن این گوشی ها، باید نگاه جدیدی به این صنعت انداخت و با شعار امسال مبنی بر حمایت از تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی می توان چشم اندازی جدید در این صنعت ترسیم کرد.
اگرچه در شرایط حاضر طی سال های گذشته مونتاژ گوشی در دستور کار بیشتر تولیدکنندگان داخلی بوده ولی با حمایت بیشتر از این صنعت نوپا می توان امیدوار بود و آن را روزنه ای برای نزدیک شدن به تولید واقعی گوشی وطنی دانست که شاید در آینده نه چندان دور بتواند نه تنها با برندهای خارجی و معتبر رقابت کند بلکه جایگزین آنها حتی در بازار جهانی شود.