نود فناوری-«سید ابوالحسن فیروزآبادی»، دبیر شورای عالی فضای مجازی خبر از اعطای وام ۵ میلیارد تومانی بدون بهره، بدون ضمانت‌نامه سخت و با سفته برای توسعه پیام‌رسان‌های بومی داده و گفته که ۵ پیام رسان معتبر برای این امر در نظر گرفته شده‌اند که اسامی آنها بعدها ذکر خواهد شد. او معتقد است که می‌توان ظرف یک سال از انحصار و وابستگی پیام‌رسان‌های خارجی همچون تلگرام خارج شد.
فیروز آبادی باور دارد که اکنون بیشتر پلتفرم‌ها و سیستم‌عامل‌ها آمریکایی هستند و ما با توسعه شبکه بدون توسعه بومی این موراد، صرفا در حال لوله‌کشی برای شرکت‌های خارجی هستیم تا از ظرفیت‌ها و کاربران کشور ما استفاده کنند:
«از بین سیستم‌عامل‌های موجود در دنیا که قبلاً حتی اروپایی هم بودند امروز فقط سیستم‌عامل‌های آمریکایی ماندند و روی موبایل نیز سیستم‌عامل‌های اندروید و IOS قرار دارند که آنها نیز آمریکایی هستند. از سوی دیگر سرویس‌های ابری نیز در اختیار شرکت‌های آمریکایی ازجمله آمازون و گوگل هستند و به عبارتی شرکت‌های آمریکایی صاحب پلتفرم و سرویس‌های ابری تا پشت دروازه‌های ما می‌آیند و پلتفرم داخل سیستم (سیستم‌عامل) نیز آمریکایی است.»
اما آیا مشکلی که کاربران با پلتفرم و پیام رسان‌های داخلی دارند، صرفاً بحث کیفیت آنهاست و می‌توان با تزریق پول به آنها برای توسعه، مشکل را حل کرد؟ مدیر روابط عمومی پیام رسان بیسفون پلاس مساله اعتمادسازی مردم را مهم‌تر از مسائل و مشکلات مالی پیام‌رسان‌های بومی می‌داند. او به دیجیاتو می‌گوید: «بیشتر از آنکه سرمایه به این بخش تزریق شود، اگر فرصت‌ها و اعتماد سازی برای ما انجام شود، می‌توانیم نوعی درآمدزایی داشته باشیم.»
او صحبت مسئولین درباره پیام‌رسان‌های بومی را مساوی با ریزش مخاطب آنها می‌داند و معتقد است که این‌ها نشانه‌ای از عدم اعتماد مردم به بخش دولتی است. وی شایعه اینکه پیام‌رسان‌های بومی قصد حذف با معادل‌های بین‌المللی خود را دارند رد کرده و معتقد است که حضور این پیام‌رسان‌ها هم برای عده‌ای ضرورت دارد:
«بسیاری از کسب‌وکارها و افرادی که مراودات بین‌المللی دارند و حتی برای مسائلی چون برندینگ و مارکتینگ، استفاده از پیام‌رسان‌های بین‌المللی ضروری است. برخی از پیام‌رسان‌های بومی حتی خودشان در تلگرام بات و یا کانال خبری دارند.»
روابط عمومی بیسفون اقدامات پیام‌رسان‌های بومی را در قبال مدل‌های بین‌المللی یکی از ویژگی‌های آنها می‌بیند که می‌تواند برگ برنده این نوع پیام‌رسان‌ها برای کاربران ایرانی و داخل کشور باشد:
«برخی اقدامات را مدل‌های بومی می‌توانند انجام بدهند و برخی را مدل‌های جهانی. تمام پیام‌رسان‌ها آرزوی رسیدن به ابعاد جهانی شدن را دارند ولی در حال حاضر باید تلاش کرد تا در مدل بومی موفق شویم. برخی اقدامات همچون پرداخت‌های بانکی با شبکه شتاب و یا مکان یابی دقیق محلی و… از جمله مواردیست که از پس مدل‌های خارجی بر نمی‌آید، همچنین قول یک سوم شدن ترافیک پیام‌رسان‌ها یا قراردادهای آنها با برخی ISPها برای رایگان شدن حجم حین استفاده از آنها، از دیگر مسائلیست که در حیطه فعالیت یک پیام رسان بین‌المللی نمی‌گنجد.»
«ناصر غانم زاده»، کارآفرین استارتاپی اما در وهله اول به مانند گفتگوی قبلی خود با دیجیاتو، مساله وام دادن به استارتاپ‌ها را محکوم می‌کند و آن را یک اقدام کاملاً اشتباه می‌داند. او معتقد است اعطای این وام‌ها می‌تواند عواقب وحشتناکی داشته باشد و صاحبان کسب‌وکار را دچار مشکلات عدیده‌ای کند. او به دیجیاتو می‌گوید:
«بحث پیام‌رسان‌ها مبحث پیچیده‌ای است ولی اتفاقی که اکنون در حال رخ دادن است یعنی حمایت و صحبت درباره آنها به نوعی نوشدارو بعد از مرگ سهراب به شمار می‌رود. پیام‌رسان‌ها در کشور ما در نطفه نسخه‌شان پیچیده شد، زمانی که هنوز پیام‌رسان قالبی در کشور پا نگرفته بود، برخوردهایی با این برنامه‌ها شد که بسیار دور از انتظار بود. می‌شد با حمایت همان موقع از این برنامه‌ها، آنها را بال و پر داد و مردم را به سمت آنها سوق داد، به نوعی اعتماد آنها را جلب کرد.»
غانم زاده از نگرانی جمعی عموم مردم می‌گوید و با استناد به آمار ۷۰ درصدی بستر اینترنت کشور، این رقم را نگران‌کننده می‌داند چرا که در هر صورت این دیتا و اطلاعات مردم کشور است که معلوم نیست به کجا می‌رود:
«در هر صورت اتفاقات الان می‌تواند درسی باشد برای اینکه از استارتاپ‌های نوین دیگر در همین بدو شروع کار حمایت‌های لازم را داشته باشیم، البته این حمایت‌ها اگر صرفا از نظر مالی باشد چندان کارآمد نیست چرا که مشکلات بسیار بیشتر از این حرف‌هاست.»
«سید جعفر خورشاد»، مدیرعامل پیام‌رسان سروش نیز در گفتگو با دیجیاتو دریافت ۵ میلیارد تومان وام را در کنار پرورش ساخت یک سری زیرساخت‌ها امری مناسب می‌داند اما معتقد است که این وام به خودی خود دردی را دوا نمی‌کند. خورشاد به دیجیاتو می‌گوید:
«بسیاری از سرویس‌های اینترنتی مثل ویدیو استریمینگ، سرویس‌های کلاود و یا Push Notification قوی در ایران وجود ندارد و هرچقدر هم هزینه بدهیم بازهم سرویس قدر و در حد بین‌المللی در ایران پیدا نمی‌کنیم. این زیرساخت‌ها در کشور وجود ندارد و متاسفانه دولت هم اقدامی موثر در این باره انجام نداده است. توسعه‌دهنده‌های اندروید و طراحان UI و… اپلیکیشن نیز در سطح بسیار بالا در ایران یا نیست و حتی افراد حرفه‌ای هم که با شرکت‌های بزرگ کار می‌کنند، راضی کننده نیستند.»
او از عدم اعتماد کاربران نیز به عنوان یک مشکل اساسی پیام‌رسان‌ها یاد می‌کند که صرفا با هزینه کردن حل نمی‌شود، مدیرعامل سروش معتقد است که دکمه‌ای به نام اعتماد وجود ندارد که بتوان با فشار دادن آن اعتمادها را بازگرداند: «باید بحث‌های امنیتی را به مردم به طور شفاف توضیح داد، این اطلاعات مردم و این حجم از پنهای باند کجاست؟»
خورشاد از تجربه کاربری افراد تازه‌کاری می‌گوید که بین پیام‌رسان سروش و واتس‌اپ، درصد بیشترشان سروش را بهتر عنوان کرده‌اند و ضمن اشاره به مخالفت با انحصارطلبی معتقد است که باید چند پیام‌رسان در کنار یکدیگر به فعالیت بپردازند:
«اینکه ما به یک پیام‌رسان، چه خارجی چه داخلی وابسته باشیم کار درستی نیست، شاید روزی آن سرویس نخواهد خدمات ارائه بدهد، آن موقع چه می‌شود؟ مشکلات پیام‌رسان‌های داخلی زیاد هست و همه هم با پول حل شدنی نیستند، ولی حل‌نشدنی هستند.»
مدیرعامل پیام‌رسان سروش از شکست نسبی دولت الکترونیک نگرانی خود را ابراز می‌کند و باور دارد که می‌توان بعضی از سرویس‌های درون این سیستم را وارد پیام‌رسان‌ها کرد. او با اشاره به «وی‌چت» که در چین ۵۴ سرویس را جدا از «چت کردن» در خود جای داده، به این مساله اشاره می‌کند که می‌توان بسیاری از سرویس‌ها را در سیستم پیام‌رسان‌های داخلی جا داد. خورشاد سپس به مساله مهم امنیت پیام‌رسان‌های بومی اشاره می‌کند و دولت را بازیگر اصلی این جریان می‌داند:
«نظارت بخش دولتی بر امنیت اطلاعات در اینجا می‌تواند به نوعی تضمین به همراه بیاورد. سر مبحث سرویس‌های SMS هم در اوایل دهه هشتاد این شایعات و صحبت‌ها پیرامون نظارت بر اطلاعات پیامک‌ها وجود داشت ولی به تدریج از بین رفت. این بحث عدم امنیت پیام‌رسان‌های بومی هم به تدریج درست خواهد شد و دولت می‌تواند با نظارت خود و اعمال قوانینی برای رعایت حداقل موارد امنیتی برای این شبکه‌ها، اهمیت این موضوع را دوچندان کند.»
مبحث پیام‌رسان‌های بومی با اینکه سال‌ها پیش در کشور آغاز شده بود ولی به تازگی با اوج گرفتن فیلترینگ تلگرام و عواقب آن دوباره داغ شده و توجه دولت را به سوی خود جذب کرده است و باید دید در نهایت انتخاب کاربران به کدام سو خواهد بود.
ارسال یک نظر