لغو تحریم‌ها کافی نیست تحریم‌های بانکی را بردارید

در ماه‌های گذشته شاهد انتشارگاه و بی‌گاه اخباری در رابطه با لغو برخی از تحریم های اقتصادی علیه ایران از سوی دولت آمریکا بودیم که البته گروه بزرگی از کارشناسان از همان ابتدا نگاهی پرتردید به این موضوع داشتند. اخباری که با وجود انتشار آن در فضایی پرابهام ،تاثیری بسزا بر میزان تقاضا و همچنین فروش در بازار کامپیوتر یک ماه اخیر ایران داشت و موجب بروز تغییراتی اساسی در بازاری شد که در آستانه رونق شب عید قرار داشت. خودداری خریداران از خرید کالا به امید کاهش قیمتها در آینده نزدیک و هراس فروشندگان از به خطر افتادن سرمایه اشان بابت فروش کالاهایی که گران خریده‌اند و شاید ناچار شوند ارزان بفروشند! آرامش بازار را مختل و امید کسبه به رونق بازار در ماههای پایانی سال را ناامید کرد. اینک اما با انتشار خبر جدیدی در رابطه با لغو رسمی تحریم‌ها از سوی دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری دولت آمریکا ورق برگشته و برخی از کارشناسان تغییر موضع داده و علام کرده‌اند روزهای خوب در راه است. برخی از فعالان بازاری هم از احتمال کاهش قیمتها در هفته پیش رو خبر دادند. این در حالیست که گروه بزرگی از کارشناسان و فعالان بازار همچنان معتقدند زمان زیادی برای مشاهده تاثیر لغو تحریم‌ها در بازار ایران نیاز داریم و تنها لغو تحریم مشکل بازار ایران نبوده است. چرا که کالاها اکثرا به طور سفارشی یا از طرق دیگر وارد بازار ایران می‌شدند و خواهند شد. به گفته آنها مشکل بزرگ تحریم‌های بانکی و مشکلاتی نظیر عدم گشایش حساب بانکی توسط واردکنندگان ایرانی ودریافت کارتهای اعتباری و … است که هنوز به سرانجام نرسیده است . علاوه بر آن پیچ و خم‌های نا آشنای قانونی دولت امریکا برای کاربران و واردکنندگان ایرانی از مشکلاتی که گویا از چشم خریداران و گروهی از فعالان صنفی دور مانده و به آن توجهی نداشته و حالا جشن پایان تحریم را گرفته‌اند.
این موضوع بهانه ای شد تا ما در گزارشی به بررسی این اتفاق و نتایج آن در بازار بپردازیم.اگر به این موضوع علاقمندید این گزارش را بخوانید.
مریم عسگری
 دیوار تحریم در حال ریزشدر آخرین روزهای هفته‌ای که گذشت، دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری دولت آمریکا با صدور یک مجوز عمومی، رسما تحریم‌های مرتبط با برخی از خدمات و تجهیزات اینترنتی و مخابراتی برای استفاده شخصی کاربران ایرانی را لغو کرد.به موجب این مجوز عمومی که در ۹ صفحه صادر شده است ،خرید رایانه های شخصی اعم از لپ تاپ، تبلت وسایر نمونه‌های کامپیوترهای همراه، نرم‌افزارها، اپلیکیشن‌های موبایل، سخت‌افزارهای گوشی‌های تلفن همراه و همچنین پرداخت برای میزبانی وب‌سایت و مواردی از این دست از دایره تحریم خارج شده و شهروندان ایرانی در لیست مشتریان محصولات آمریکایی قرار خواهند گرفت.در ضمیمه‌ای که به این مجوزرسمی الصاق شده است،صریحا به صدور بدون مانع انواع تلفن‌های همراه، دستگاه‌های PDA، سیم‌کارت، تلفن‌های ماهواره‌ای، مودم‌های wi-fi، ترمینال‌های ماهواره‌ای، لپ‌تاپ‌ها، هارد دیسک، تجهیزات جانبی کامپیوتری ،سیستم‌‌‌های عامل، نرم‌افزارهای مورد نیاز کاربران شخصی اشاره شده است.علاوه بر این در بخشی از این مجوزنامه به طور صریح به  لغو تحریم مالی ایرانیان برای خرید مستقیم از شرکت‌های آمریکایی اشاره شده است که این موضوع می‌تواند به رفع محدودیت‌های موجود بر سر انتقال پول ،گشایش حساب بانکی و دریافت کارت‌های اعتباری مانند ویزا و مسترکارت نیز منجر شود که البته هنوز چنین اتفاقی نیفتاده است.  اختلاف نظر کارشناساناگر چه از نظر برخی از کارشناسان صدور چنین مجوزی می‌تواند به سرعت ورود تکنولوژی‌های جدید و حذف واسطه‌ها چه در بخش صدور کالا به ایران و چه در بخش پرداخت‌ها منجر شود،اما گروه دیگری می‌گویند؛ مشکلات عمده نظیر برخی تحریم‌های بانکی و رسمیت نداشتن کارتهای اعتباری بین‌المللی ومشکلاتی از این دست رفع نشده و به همین دلیل نمی‌توان به تغییرات سریع امیدوار بود.گروهی نیز با تکیه بر همان استدلال قدیمی فعالان صنفی که ؛«گران‌خریده ایم و ارزان نمی فروشیم » می‌گویند؛ تا زمانی که محموله های جدید با قیمت ارزان وارد بازار نشوند آش همین است و کاسه هم همین! پس نباید انتظار تغییر ناگهانی در بازار را داشت.این دسته که بیشتر فعالان صنفی را شامل می شوند می‌گویند؛ مشکل مهم نرخ دلار است و باید دلار ارزان شود و نرخ ان ثابت شود تا قیمتها در بازار کاهش یابد و بازار رنگ رونق را به خود ببیند.مهدی بکائی مدیر عامل شرکت سیب‌گستران پارسیان از دسته کارشناسانی است که معتقد است نباید به امید بروز تغییرات سریع از بازار غافل شد. به گفته وی؛ درست است که تحریم‌ها لغو شده است و  به لغو تحریم مالی ایرانیان برای خرید مستقیم از شرکت‌های آمریکایی اشاره شده است ،اما هنوز به طور روشن مشخص نیست وضعیت سیستم بانکی و نحوه پرداختها ،گشایش حساب در بانکهای آمریکایی و دریافت مستر کارت و… چگونه است. وی افزود؛تا قبل از این و حتی اکنون ،خریدهای ایران از امریکا با استفاده از نرم‌افزارهای تغییر دهنده آی‌پی یا VPN صورت می‌گیرد .زیرا در صورت مشخص شدن این موضوع که سفارش دهنده یک ایرانی است حساب وی از طریق peypal ها و شرکتهای ارائه دهنده کارتهای اعتباری مسدود می شود و اینک با لغو تحریم ها واضح نیست که خریداران ایرانی عمدا یا سهوا با چنین مشکلاتی مواجه شوند یا خیر. یا از چه زمان این مشکل رفع شود.به گفته مدیرعامل شرکت سیب گستران پارسیان؛ اتفاقی که افتاده این است که شرایط ورود کالا به ایران تسهیل شده است و شهروندان ایرانی در لیست مشتریان برندهای آمریکایی قرار می‌گیرند.ولی این موضوع به معنای این نیست که تمام مشکلات رفع و رجوع شده است.زیرا کالاها سابق بر این هم وارد ایران می‌شدند و سرعت ورود تکنولوژی هم کند نبود.مشکل اصلی پرداختها و لغو تحریم‌های بانکی است.صالحی یکی از اعضاء صنف کامپیوتر که سالهاست در زمینه واردات کالاهای کامپیوتری با برندهای آمریکایی فعال است نیز در این باره می‌گوید؛ درست است که تحریم ها لغو شده است.اما در خوشبینانه‌ترین حالت زمان می برد تا واسطه‌ها حذف شده و ایرانیان طرف‌های معامله را در کشورهای اروپایی و آمریکایی بشناسند و با شیوه کار انها آشنا شوند.به گفته این فعال شرکتی صنف آی تی،به غیر از این موارد ما به دلیل اینکه سالها در تحریم به سر می بریدم با  پیچیدگی‌های قوانین و مقررات آمریکایی آشنا نیستیم و آشنایی با تمام اینها زمان می‌برد. از سویی در این مجوز رسمی اشاره‌ای به تبادلات مالی شرکتی نشده است . پیش‌بینی بازاری که پیش روستکارشناسان و فعالان بازار که معتقدند تاثیر لغو تحریم ها را در بازار شش تا هشت ماه آتی مشاهده خواهیم کرد آب پاکی را روی دست خریداران ریخته و اعلام کردند؛ این کاملا غیر منطقی است که تصور شود با یک مجوز چند صفحه‌ای ،مشکلات بازار در مدت کوتاهی رفع شود و دوران طلایی و ارمانی بازار اغاز شود.به گفته بکائی،مدیر عامل شرکت سیب گستران پارسیان؛تنها تاثیری که این اتفاق بر بازار گذاشته و در ماههای آتی می‌گذارد تاثیری روانی است و به نظر نمی‌رسد به این زودی ها شاهد بروز اتفاقی در بازار باشیم.به گزارش فناوران، صالحی نیز در این باره می‌گوید؛ ممکن است در برهه‌هایی از زمان به دلیل کاهش شدید تقاضا با کاهش قیمت مواجه شویم ولی تاثیر لغو تحریم ها را در شش تا هشت ماه آینده مشاهده خواهیم کرد.